شرح زندگی محسن خلیلی در کتاب سیزدهمین جشنواره کارآفرینان برتر
مهندس محسن خلیلی
بزرگی را پرسیدند: راه حق چون است ؟ گفـت: قـدم در قـدم نیسـت، امـا دل در دل اسـت و جـان در جــان. بــه جــان رو تــا بــه درگاه رســی، بــه دل رو تــا بـه پیشـگاه آیـی.
کشف الاسرار میبدی
هر نفس نو می‌شود دنیا و ما
بی‌خبر از نو شدن اندر بقا
زندگی نامه مهنــدس محســن خلیلــی
متولــد ســال 1308 در شــهر تهــران اســت. وی فرزنــد ســوم مرحــوم محمــود خلیلــی مؤســس کارخانــه بــرق دولتــی اشــکوا (ایــن کارخانــه بــرای تأمیـن بـرق تهـران بـا همـکاری چکسـلواکی تأسـیس شـد) می باشـد. ایشـان دوران ابتدایـی را در مدرسـه ۱۵ بهمـن آغـاز نمـود و تـا سـیکل اول متوســطه در مدرســه شــاهپور تجریــش درس خوانــد و بعــد دوره دبیرســتان را دبیرســتانهای ایرانشــهر و البــرز گذرانــد. در ســال ۱۳۲۸ وارد دانشــکده فنــی دانشــگاه تهــران شــد و در ســال۱۳۳۲ در رشــته الکترومکانیــک فــارغ التحصیــل گردیــد. در همــان ســال بــا همــکاری پــدرش وارد حــوزه اســتفاده از گاز مایــع حاصــل از پلایــش نفــت بــرای مصــارف صنعتــی و خانگــی شــد. ایــده اولیـه ایـن موضـوع بـرای مرحـوم خلیلـی بـود کـه اسـتفاده از گازهـای پالایشــگاه را در تأســیس کارخانــه ســیمان دیــده بــود. بــا توجــه بــه شـناخت مهنـدس خلیلـی از صنعـت گاز، در مـرداد مـاه 1332 شـرکت بوتــان تأســیس شــد. پــس از یکســال از زمــان تأســیس، انجــام امــور تحقیــق و ســفارش تجهیــزات اولیــه،کار توزیــع و مصــرف گاز مایــع آغــاز گردیــد. در ســال دوم تاســیس شــركت بوتــان، مــردم بــه ویــژه خانــم‌هــا بــا دیــدن اجــاق‌هــای گازســوز در خانــه‌هــای دوســتان و خویشــان و آگاه شــدن از مزیــت‌هــای گاز، بــرای خریــد بــه بوتــان مراجعــه مــی‌كردنــد. بــر همیــن مبنــا توســعه شــرکت، رونــد ســریعی را طــی کــرد.
تـا جایـی کـه محسـن خلیلـی در مـرداد مـاه1338 طـی نامـه‌ای بـه شـركت ملـی نفـت ایـران چنـد خواسـته را مطـرح کـرد کـه انجـام تبلیغـات بـرای مصـرف ایـن نـوع سـوخت و آشـنایی شـهروندان یكی از آنهـا بـود. مـوج اسـتفاده از وسـایل گازسـوز از طریـق سـیلندرهای گازمایــع بوتــان آنچنــان فراگیــر شــد کــه مصــرف گاز را بــه صدهــا برابـر افزایـش داد. در سـال 1332 فقـط یـك تـن گاز در ایـران مصرف مـی شـد كـه ایـن رقـم در سـال 1382 بـه 462 هـزار تـن رسـید. پـس از آنکـه میـل بـه تبدیـل سـوخت مصرفـی خانـوار از نفت بـه گاز افزایـش یافـت و کپسـول‌هـای بوتـان در گوشـه خانـه‌ها جای خـود را پیـدا کـرد، محسـن خلیلـی پیشـنهاد سـاخت وسـایل گازسـوز را بـه پـدرش داد. کار بوتـان در میـدان جدیـد هـم آغـاز شـد تـا نخسـتین محصـول ایـن شـركت یعنـی آبگرمكـن ایسـتاده 40 گالنـی بـا كنتـرل ترموســتاتیك روانــه بــازار شــود. کار در ایــن مســیر پیشــرفت کــرد و رفتــه رفتــه ســاخت اجــاق‌هــای رومیــزی و پلوپزهــای یــك تــا چهار شـعله آغـاز شـد. بعدهـا بـا اسـتفاده از تكنیـك‌هـای تـازه لعـاب كاری، تولیـدات افزایـش یافـت. بـا ایـن رونـد در سـال 1343 شـركت صنعتــی بوتــان ســهامی خــاص بــه طــور مســتقل تاســیس شــد. بــا توسـعه فعالیت هـا کارگاه از سـه راه آذری بـه کارخانـه ای در چهاردانگـه منتقل شـد.
محســن خلیلــی بخــش عمــده ای از فعالیتهــای خــود را بــه توســعه و تقویـت نهادهـای صنفـی و صنعتـی اختصــاص داده اســت. او پیــش از انقــلاب، در خــرداد ســال ۱۳۴۷ ســندیکای شــرکتهای توزیــع کننده گاز را بــا همــکاری ســه شــرکت دیگــر تشــکیل داد کــه اکنــون بــه عنــوان انجمــن صنفــی کارفرمایــان توزیع کننده گاز مایع ایران فعالیت می‌کنـد. پـس از آن در سـال ۱۳۵۲ بــه عضویــت ســندیکای لــوازم خانگــی درآمــد و عضــو هیــات مدیــره آن شـد کـه اکنــون بـا عنـوان انجمــن صنایــع لــوازم خانگـی ایــران فعالیــت می‌کند.
در روزهــای پرالتهــاب بعــد از انقــلاب، در حالــی کــه بحــث مصــادره شــرکتهای بــزرگ صنعتــی بــود، محســن خلیلــی بــه همــراه گروهــی پانـزده نفـره از صاحبـان صنایـع، انجمـن مدیـران صنایـع را در اسـفند ۱۳۵۹ بنیــان نهادنــد تــا بــا حفــظ ســرمایه‌هــای بخــش خصوصــی، از آسـیب‌هـای ملـی شـدن کـم کننـد و واحدهـای تولیـدی صنعتـی را بـه تـلاش بـرای حفـظ و بقـا امیـدوار سـازند. انجمـن مدیـران صنایـع از اولیـن تشـکل‌هـای صنعتـی بعـد از انقـلاب اسـت کـه توانسـت بـا همــکاری کارشناســان اقتصــادی و صنعتــی، وضعیــت صنعــت کشــور را بررســی و بــه عنــوان بــازوی مشــورتی دولــت عمــل کنــد. اکنــون بـا بیـش از ۲۵۰۰ عضـو بـه فعالیـت خـود ادامـه می‌دهـد. ایـن تشـکل صنعتـی توانسـته بیشـتر از ۸۰ هـزار صفحـه کارکارشناسـی تهیـه و آن را در اختیــار دولــت و دیگــر نهادهــای نیازمنــد قــرار دهــد . خلیلــی در ســالهای بعــد از انقــاب از اعضــای فعــال اتــاق بازرگانــی ایــران بــود امــا همچنــان پیگیــر تشــکلی بــود کــه تشــکل هــا و انجمــن هــای صنعتــی را زیــر یــک چتــر گــرد هــم آورد. تــلاش وی باعـث شـد تـا سـرانجام در مهرمـاه ۱۳۸۰ کنفدراسـیون صنعـت ایـران بـا هـدف توسـعه و تقویـت بخـش خصوصـی و تقویـت تشـکل گرایـی و مشــارکت در تصمیــم ســازی در ســطح کالن بــه طــور رســمی فعالیتــش را شــروع کنـد. ایــن تشــکل کــه بــا شــرکت بیــش از ۷۰ تشــکل صنعتــی و تولیــدی فعالیتـش را شـروع کـرده بـود اکنـون بیـش از 100 عضـو دارد. محسـن خلیلــی عـلاوه بــر تلاش بــرای تقویــت و توســعه تشــکل هــای صنعتــی، در فعالیــت هــای اجتماعــی نیــز مشــارکت داشــته اســت . او از بنیانگــذاران و عضــو هیــات امنــای مؤسســه خیریــه حمایــت از کــودکان مبتلا بــه ســرطان بــا نــام اختصــاری محــک اســت کــه از سال ۱۳۷۰ فعالیتش را آغاز کرده است.
آرزوی کارآفرین 91 ساله محسـن خلیلـی کـه از او بـه عنـوان پـدر صنعـت یـاد مـی شـود اینگونـه خـود را تعریـف مـی کنـد: «آن روزی کـه بعـد از اتمـام تحصیلاتـم پـا بـه حــوزه صنعــت گذاشــتم ســهم بخــش صنعــت در تولیــد ناخالــص داخلــی0.8 درصــد بــود امــا امــروز صنعــت 22 درصــد GDP کشــور را در دســت دارد. مــن افتخــار دارم کــه یکــی از اســبهای ارابــه صنعــت کشــور باشـم» پیـر صنعـت ایـران امـا بعـد از 60 سـال فعالیـت، همچنـان دسـت از کار نکشـیده و قصـد دارد آرزوی محقـق نشـده‌اش را در میـدان صنعـت تحقــق بخشــد. او مــی خواهــد مانیفســت بخــش خصوصــی را بــرای تعریـف رفتـار یـک فعـال اقتصـادی طراحـی کنـد: مـا در مقدمـه انقـلاب مانیفســتی بــا عنــوان «مختصــات روانــی شــخصیتی انســان صنعتــی» تدویــن کردیــم کــه مفاهیــم فراوانــی در آن نهفتــه بــود. مــا بــه انــدازه کافـی دانشـگاه داریـم کـه بـرای کشـور صنعتگـر تربیـت کنـد ولـی تـا بحـال بـا آموزشهایـی کـه رفتارصنعتـی را تدویـن کـرده باشـد، برخـورد نکـرده ام. معتقـدم کـه آمـوزش باعـث تغییـر رفتـار و بـدون شـک عنایت بــه خــود رفتــار ســبب توســعه و ترقــی می‌شــود. هرقدرکــه انســانها فرهیخته‌تـر، عالـم‌تـر وکارآزموده‌تـر باشـند رفتـار بهتـری هـم خواهنـد داشــت. رفتار بســتری اســت کــه مــا را بــه ســوی تعالــی ســیر می‌دهــد. مـن بـه دنبـال تدویـن مانیفسـت صنعتگـران هسـتم کـه گرایـش اصلـی آن رفتــار صنعتگــری اســت» او مــی گویــد: «کاش مــی‌شــد مانیفســت بخــش خصوصــی را بــا محوریــت مهربانـی و خـردورزی مـی نوشـتیم: روش مـن در کسـب و کار و در زندگـی مداراجویــی و مهربانــی بــوده و هســت». (مــن بــه همــه آدم‌هــا احتــرام مــی‌گــذارم. مــن بــه همــه وزیــران صنایــع احتــرام مــی‌گــذارم و آنهــا را مــی‌بوســم و ایــن کار مــن برخــی دوســتان را خشــمگین مــی‌کنــد امــا مــن مهربانــی بــا مدیــران و قانــون‌گــذاران را یکــی از پایــه‌هــای اســتوار مانیفســت بخــش خصوصــی مــی‌دانــم.)
